کد مطلب:276852 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:188
کشته شدن هفتاد هزار نفر در گمرک بصره
سپس حضرت به سمت راست خود نگاهی انداخت و به برخی از اصحاب خود فرمود: میان شما و «ابله» [1] چقدر مسافت است؟
منذر بن جارود عرضه داشت: پدر و مادرم فدای شما باد، چهار فرسخ فاصله است.
حضرت فرمود: راست گفتی. قسم به پرودگاری كه محمد صلی الله علیه و اله و آل پاكش را برای هدایت مردم براستی برانگیخت و او را به پیامبری گرامی داشت و حضرتش را به رسالت ممتاز نمود، از آن حضرت شنیدم همچنانكه شما از من می شنوید كه آن حضرت فرمود:
«یا علی! هل علمت أن بین التی تسمی البصرة و تسمی الابلة أربعة فراسخ و سیكون فی التی تسمی الأبلة موضع أصحاب العشور یقتل فی ذلك الموضع من امتی سبعون ألفا، شهیدهم یومئذ بمنزلة شهداء بدر.
فقال له المنذر: یا أمیرالمؤمنین! و من یقتلهم فداك أبی و امی؟
قال: یقتلهم اخوان الجن و هم جیل من الناس كأنهم الشیاطین: سود ألوانهم، منتنة أریاحهم، شدید كلبهم، قلیل سلبهم، طوبی لمن قتلهم و طوبی لمن قتلوه. ینفر لجهادهم فی ذلك الزمن قوم هم أذلة عند المتكبرین من أهل ذلك الزمان مجهولون فی الأرض معروفون فی السماء، تبكی السماء علیهم و سكانها و الأرض و سكانها، ثم هملت عیناه بالبكاء»
«ای علی! آیا میدانی بین آن سرزمین كه نامش بصره است و بین آن جائی كه
[ صفحه 125]
نامش «ابله» می باشد چهار فرسخ است و در آینده زمانی فرا خواهد رسید كه در «ابله» كه محل اصحاب عشور- مركز گمرك - است تعداد هفتاد هزار نفر از امت من كشته شوند كه شهیدان ایشان در آن روزگار بمنزله ی شهدای بدر خواهند بود.
منذر بن جارود عرضه داشت: یا امیرالمؤمنین پدر و مادرم به فدایت چه كسی آنها را می كشد؟
فرمود: برادران جن آنها را می كشند و آنها گروهی از مردمند كه گوئی همانند شیاطین می باشند. صورتهایشان سیاه بوهایشان متعفن، اذیت و آزارشان بسیار و غنائمی كه به دست می آورند بسیار ناچیز و اندك است، خوشا بحال كسانی كه این شیطان صفتها را بكشند و خوشا بحال كسانی كه به دست آنها كشته شوند. گروهی برای جهاد با آنها در آن زمان حركت می كنند كه در نزد متكبران خوار و ذلیل: و در روی زمین مجهول و ناشناخته و قدر و منزلتی ندارند ولی در آسمانها مشهورند أهل آسمان و زمین بر آنها گریه می كنند.
سپس اشك از دیدگان مباركش سرازیر گردید. آنگاه در دنباله ی سخنان خود فرمود: «و یحك یا بصرة، ویلك یا بصرة»
«خوشا به حالت ای بصره! و بدا به حالت ای بصره!»
منذر به جارود عرض كرد: یا امیرالمؤمنین! معنای «ویح» چیست؟ و معنای «ویل» كدام است؟ و از ناحیه ی «غرق» به مردم بصره چه خواهد رسید؟ فرمود: ای منذر! «ویح» باب رحمت است و «ویل» باب عذاب است. ای منذر! مردم بصره حوادث بسیار سختی در پیش خواهند داشت كه یكی پس از دیگری به وقوع خواهد پیوست.
یك حادثه ی آن این است كه: برخی بر برخی مسلط شوند و از همدیگر بكشند. حادثه ی دیگرش این است كه: فتنه ای به وجود آید كه در اثر آن شهر ایشان خراب، منازلشان ویران، و اموالشان نصیب دیگران گردد، و مردانشان كشته شوند، و زنانشان اسیر و بی سر و سامان و قربانی گردند. ای وای كه داستان آن زنان چه اندازه عجیب و بهت آور است.
حادثه ی دیگر آن، فتنه ی «دجال بزرگ یك چشم است» كه به بصره می آید و چشم راست او «ممسوح»، شكاف و حدقه ای ندارد و چشم دیگرش همانند پاره ی خون، چون
[ صفحه 126]
دانه ی انگوری كه بر روی آب قرار گرفته باشد برآمدگی دارد و گروهی از مردم بصره به تعداد كسانی كه در «ابله» كشته شده و به فیض شهادت رسیدند، از او پیروی نمایند، و كتابهای مقدس «انجیل» به گردن خود بیاویزند و گروهی كشته شوند و گروهی هم فرار كنند. و حوادث دیگر عبارت است از: زمین لرزه، باریدن سنگ و مانند آن - یا نزول بلا از آسمان - فرو رفتن به زمین- یا خراب شدن عمارتها و ساختمانها- مسخ شدن، قحطی و گرسنگی شدید كه برای فرد فرد مردم بصره ظاهر شود، و سپس مرگ سرخ خواهد بود- و مرگ سرخ - همان «غرق» است.
ای منذر! بصره به جز نام فعلی آن در كتب پیشینیان سه نام دارد، خریبه، مدمر-یا تدمر- و موتفكه كه به معنای زیرو رو شده می باشد.
ای منذر! قسم به پروردگاری كه دانه را شكافت و انسانها را آفرید، اگر بخواهم، می توانم شما را از هر قطعه قطعه زمینی كه چه وقت خراب می شود، و چه وقت آباد می گردد تا روز قیامت، خبر دهم». [2] .
با توجه به روایات یاد شده و ملاحظه ی خطبه ی امیرالمؤمنین علیه السلام و مطالعه ی حوادثی كه درباره ی بصره نقل شد، این نتیجه به دست می آید كه: بیشتر روایاتی كه در مورد «بصره» از پیشوایان معصوم علیهماالسلام نقل شده، روایاتی است كه غالب آنها از وقایع آینده و حوادثی كه در طول تاریخ در بصره روی می دهد خبر داده و از معجزات أئمه ی معصومین علیهماالسلام محسوب می شود، نه اینكه همه ی آنها جزء علائم نزدیك به ظهور باشد.
ولی با اینهمه: این نكته را هم نباید از نظر دور داشت كه در بخشی از روایات خصوصا در روایاتی كه از حركت انقلابی ایرانیان پیش از ظهور مبارك حضرت ولی عصر -عجل الله تعالی فرجه- به رهبری سیدی جلیل القدر از دودمان أهل بیت علیهم السلام پیشگوئی شده است، پیشوایان معصوم علیهماالسلام خراب شدن شهر بصره را یكی از علائم بسیار نزدیك به ظهور دانسته اند و بخصوص در چندین روایت، به این موضوع تصریح فرموده اند [3] .
[ صفحه 127]
منذر بن جارود عرضه داشت: پدر و مادرم فدای شما باد، چهار فرسخ فاصله است.
حضرت فرمود: راست گفتی. قسم به پرودگاری كه محمد صلی الله علیه و اله و آل پاكش را برای هدایت مردم براستی برانگیخت و او را به پیامبری گرامی داشت و حضرتش را به رسالت ممتاز نمود، از آن حضرت شنیدم همچنانكه شما از من می شنوید كه آن حضرت فرمود:
«یا علی! هل علمت أن بین التی تسمی البصرة و تسمی الابلة أربعة فراسخ و سیكون فی التی تسمی الأبلة موضع أصحاب العشور یقتل فی ذلك الموضع من امتی سبعون ألفا، شهیدهم یومئذ بمنزلة شهداء بدر.
فقال له المنذر: یا أمیرالمؤمنین! و من یقتلهم فداك أبی و امی؟
قال: یقتلهم اخوان الجن و هم جیل من الناس كأنهم الشیاطین: سود ألوانهم، منتنة أریاحهم، شدید كلبهم، قلیل سلبهم، طوبی لمن قتلهم و طوبی لمن قتلوه. ینفر لجهادهم فی ذلك الزمن قوم هم أذلة عند المتكبرین من أهل ذلك الزمان مجهولون فی الأرض معروفون فی السماء، تبكی السماء علیهم و سكانها و الأرض و سكانها، ثم هملت عیناه بالبكاء»
«ای علی! آیا میدانی بین آن سرزمین كه نامش بصره است و بین آن جائی كه
[ صفحه 125]
نامش «ابله» می باشد چهار فرسخ است و در آینده زمانی فرا خواهد رسید كه در «ابله» كه محل اصحاب عشور- مركز گمرك - است تعداد هفتاد هزار نفر از امت من كشته شوند كه شهیدان ایشان در آن روزگار بمنزله ی شهدای بدر خواهند بود.
منذر بن جارود عرضه داشت: یا امیرالمؤمنین پدر و مادرم به فدایت چه كسی آنها را می كشد؟
فرمود: برادران جن آنها را می كشند و آنها گروهی از مردمند كه گوئی همانند شیاطین می باشند. صورتهایشان سیاه بوهایشان متعفن، اذیت و آزارشان بسیار و غنائمی كه به دست می آورند بسیار ناچیز و اندك است، خوشا بحال كسانی كه این شیطان صفتها را بكشند و خوشا بحال كسانی كه به دست آنها كشته شوند. گروهی برای جهاد با آنها در آن زمان حركت می كنند كه در نزد متكبران خوار و ذلیل: و در روی زمین مجهول و ناشناخته و قدر و منزلتی ندارند ولی در آسمانها مشهورند أهل آسمان و زمین بر آنها گریه می كنند.
سپس اشك از دیدگان مباركش سرازیر گردید. آنگاه در دنباله ی سخنان خود فرمود: «و یحك یا بصرة، ویلك یا بصرة»
«خوشا به حالت ای بصره! و بدا به حالت ای بصره!»
منذر به جارود عرض كرد: یا امیرالمؤمنین! معنای «ویح» چیست؟ و معنای «ویل» كدام است؟ و از ناحیه ی «غرق» به مردم بصره چه خواهد رسید؟ فرمود: ای منذر! «ویح» باب رحمت است و «ویل» باب عذاب است. ای منذر! مردم بصره حوادث بسیار سختی در پیش خواهند داشت كه یكی پس از دیگری به وقوع خواهد پیوست.
یك حادثه ی آن این است كه: برخی بر برخی مسلط شوند و از همدیگر بكشند. حادثه ی دیگرش این است كه: فتنه ای به وجود آید كه در اثر آن شهر ایشان خراب، منازلشان ویران، و اموالشان نصیب دیگران گردد، و مردانشان كشته شوند، و زنانشان اسیر و بی سر و سامان و قربانی گردند. ای وای كه داستان آن زنان چه اندازه عجیب و بهت آور است.
حادثه ی دیگر آن، فتنه ی «دجال بزرگ یك چشم است» كه به بصره می آید و چشم راست او «ممسوح»، شكاف و حدقه ای ندارد و چشم دیگرش همانند پاره ی خون، چون
[ صفحه 126]
دانه ی انگوری كه بر روی آب قرار گرفته باشد برآمدگی دارد و گروهی از مردم بصره به تعداد كسانی كه در «ابله» كشته شده و به فیض شهادت رسیدند، از او پیروی نمایند، و كتابهای مقدس «انجیل» به گردن خود بیاویزند و گروهی كشته شوند و گروهی هم فرار كنند. و حوادث دیگر عبارت است از: زمین لرزه، باریدن سنگ و مانند آن - یا نزول بلا از آسمان - فرو رفتن به زمین- یا خراب شدن عمارتها و ساختمانها- مسخ شدن، قحطی و گرسنگی شدید كه برای فرد فرد مردم بصره ظاهر شود، و سپس مرگ سرخ خواهد بود- و مرگ سرخ - همان «غرق» است.
ای منذر! بصره به جز نام فعلی آن در كتب پیشینیان سه نام دارد، خریبه، مدمر-یا تدمر- و موتفكه كه به معنای زیرو رو شده می باشد.
ای منذر! قسم به پروردگاری كه دانه را شكافت و انسانها را آفرید، اگر بخواهم، می توانم شما را از هر قطعه قطعه زمینی كه چه وقت خراب می شود، و چه وقت آباد می گردد تا روز قیامت، خبر دهم». [2] .
با توجه به روایات یاد شده و ملاحظه ی خطبه ی امیرالمؤمنین علیه السلام و مطالعه ی حوادثی كه درباره ی بصره نقل شد، این نتیجه به دست می آید كه: بیشتر روایاتی كه در مورد «بصره» از پیشوایان معصوم علیهماالسلام نقل شده، روایاتی است كه غالب آنها از وقایع آینده و حوادثی كه در طول تاریخ در بصره روی می دهد خبر داده و از معجزات أئمه ی معصومین علیهماالسلام محسوب می شود، نه اینكه همه ی آنها جزء علائم نزدیك به ظهور باشد.
ولی با اینهمه: این نكته را هم نباید از نظر دور داشت كه در بخشی از روایات خصوصا در روایاتی كه از حركت انقلابی ایرانیان پیش از ظهور مبارك حضرت ولی عصر -عجل الله تعالی فرجه- به رهبری سیدی جلیل القدر از دودمان أهل بیت علیهم السلام پیشگوئی شده است، پیشوایان معصوم علیهماالسلام خراب شدن شهر بصره را یكی از علائم بسیار نزدیك به ظهور دانسته اند و بخصوص در چندین روایت، به این موضوع تصریح فرموده اند [3] .
[ صفحه 127]
[1] در كتاب «معجم البلدان» مي نويسد: ابله، به ضم الف و باء و تشديد و فتح لام، شهري است بر كنار دجله در زاويه ي خليج كه به بصره داخل مي شود و پيش از بصره بنا شده و آنرا «ابله البصره» نيز مي گويند. و دهخدا در كتاب لغتنامه مي نويسد: شهري است از عراق و آب از گرد وي برآيد، و بر مغرب دجله است.
[2] نهج البلاغه ي فيض ص 65-63 خطبه 13 و 14، شرح نهج البلاغه ي ابن أبي الحديد ج 1، ص 267-251، شرح نهج البلاغه ابن ميثم ج 1، ص 394-289- منهاج البراعه ج 3، ص 202-197، بحارالأنوار ج 32، ص 258-253 و كتب ديگر.
[3] براي اطلاع بيشتر به كتاب الزام الناصب ج 2، ص 161-160 و غيبت نعماني ص 275، طبع صدوق، باب 14 حديث 55، و ارشاد مفيد ص 361، طبع بيروت و ترجمه ي فارسي آن ج 2، ص 253، حديث 23 مراجعه فرمائيد.